Sự kiện sắp diễn ra:

Chào mừng Ngày sách Việt Nam 21/4Tài liệu HDSD Thư việnPhục vụ ngoài giờ từ thứ 2 đến thứ 6 và ngày thứ 7 Dịch vụ gởi sách giáo trình tận nhà cho sinh viên Danh mục tài liệu mớiGia hạn tài liệu online

Calixarene

Sách “Calixarene - hợp chất siêu phân tử”.

Tác giả: Dương Tuấn Quang, Nguyễn Ngọc Tuấn, Trần Quang Hiếu, Nguyễn Thị Ngọc Lệ.

Năm xuất bản: 2009

Calixarene là hợp chất mới được nghiên cứu và tổng hợp trong những năm 40 của thế kỷ XX. Với cái tên hết sức ấn tượng; “calix” nghĩa là bình hoa, “aren” là các vòng thơm. Calixaren được hiểu như một lọ hoa mà thành bên của nó là các vòng benzene nối với nhau.

Có thể nói Calixarene là người anh em song sinh với nhựa Bakelit mà cha đẻ là LeO Beakaland - một nhà hoá học nổi tiếng cuối thế kỉ 19. Khi mà cả thế giới đã biết đến vai trò của nhựa Bakelit trong công nghiệp và cuộc sống thì Calixarene vẫn còn ẩn mình trong bóng tối. Các nghiên cứu về Calixarene chỉ thu hút được sự quan tâm của giới nghiên cứu từ những năm 1940 trở đi, phát triển rất chậm trong suốt thập niên những năm 1970 và cho đến mãi những năm 1980 thì các nhà hoá học mới khám phá được các bí ẩn cấu trúc và tính chất của hợp chất này. Sự quan tâm đặc biệt của các nhà nghiên cứu đã nhanh chóng phát triển một lĩnh vực mới - hoá học siêu phân tử thứ ba mà Calixarene là trung tâm của sự nghiên cứu. Sau sự khám phá ra ete vòng của C.Pedersens và Crypands, Spherands của J.-M.Lehn và D.Cram, cả ba công trình này đều được nhận giải thưởng Nobel về hoá học vào năm 1987. Cho đến thời điểm này, vai trò của hoá học siêu phân tử đã được phát triển ngang tầm với ngành sinh học trong việc tìm ra những vật liệu mới.

Cho đến ngày nay, toàn bộ những bí ẩn về cấu trúc của calixaren đã được giải đáp với sự giúp sức của các loại máy móc phân tích hiện đại. Ngoài vai trò quan trọng là nguyên liệu cho ngành công nghiệp polyme, các dẫn xuất của calix[n]arene đang được các nhà hoá học sử dụng để tổng hợp những loại thuốc thử mới đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích các ion kim loại. Đã có 500 công trình tổng hợp được xuất bản và hàng ngàn công trình khoa học công bố trên thế giới có liên quan đến Calixarene và các ứng dụng của nó trong các lĩnh vực khác nhau như phân tích môi trường, phân tích điện hoá, xử lý thải phóng xạ…

Sách trình bày các nội dung:

- Đặc điểm cấu trúc, các tính chất vật lý cơ bản, khả năng tạo phức, các phức chất quang học của calixaren; tổng hợp một số dẫn xuất của calixaren tan trong nước; so sánh calixaren và cyclodetrin.

- Tổng hợp, dẫn xuất và khả năng tạo phức của thialcalixaren; ứng dụng của crownete calixaren; tổng hợp và khả năng tạo phức của azocalixaren.

- Ứng dụng của hợp chất calixaren: xử lý chất thải hạt nhân, làm cảm biến khí đối với NOx, làm sensor huỳnh quang; một số hướng nghiên cứu.

Ghi tài liệu tham khảo theo IEEE:

[1] L. V. Tán, V. T. Hà. Calixarene - hợp chất siêu phân tử. Hà Nội: Nxb Khoa học và Kỹ thuật, 2009.